mały geolog
WIELKI ODKRYWCA
Klasyfikacja minerałów według pokrewieństwa chemicznego i budowy krystalochemicznej.
I. Pierwiastki rodzime:
I.1 Metale rodzime: srebro (Ag), złoto (Au), platyna (Pt), miedź (Cu)
I.2 Metale kruche: arsen (As), bizmut (Bi), antymon (Sb)
I.3 Metaloidy (niemetale): grafit i diament oraz siarka
II.Siarczki i siarkosole (znanych jest ok.200 minerałów z tej grupy):
piryt FeS2 i markasyt FeS2 (nietrwały, w wyższych temp. przechodzi w piryt)
galenit PbS, sfaleryt ZnS , chalkozyn Cu2S i chalkopiryt Cu2FeS2
fluoryt CaF2, halit NaCl, sylwin KCl, karnalit KMgCl3 x nH2O
IV.1. Tlenki i wodorotlenki żelaza: magnetyt FeO x Fe2O3, hematyt Fe2O3, limonit Fe2O3x nH2O,
getyt FeOOH i lepidokrokit FeOOH (różnią się barwą)
IV.2. Tlenki i wodorotlenki glinu: gibbsyt Al(OH)3, diaspor AlOOH,
korund Al2O3 (jego szlachetne odmiany - rubiny i szafiry)
IV.3. Tlenki i wodorotlenki tytanu: rutyl TiO2 i anataz TiO2
V. Sole kwasów tlenowych (stanowią ok. 2/3 wszystkich znanych minerałów):
V.1. Azotany: saletra chilijska NaNO3, saletra indyjska KNO3
V.2. Węglany: kalcyt CaCO3, dolomit CaMg(CO3)2, syderyt FeCO3 i magnezyt MgCO3
V.3. Siarczany: gips CaSO4 x 2H2O, baryt BaSO4, anhydryt CaSO4 i kainit KMgSO4Cl x 3H2O
V.4. Fosforany: apatyt Ca5[(F,Cl)/(PO4)3] i wiwianit Fe3(PO4)2 x 8H2O
V.5. Krzemiany i glinokrzemiany (znanych jest ok.800 minerałów z tej grupy i budują aż 75% skał):
V.5.1. Krzemiany wyspowe: OLIWINY - (Mg,Fe)2[SiO4]
GRANATY - (Mg,Fe)3Al2[SiO4]3
TOPAZ - Al2(OH,F)2[SiO]4
V.5.2. Krzemiany grupowe: EPIDOT Ca2(Al,Fe3+)Al2O[SiO4][Si2O7](OH)
V.5.3. Krzemiany pierścieniowe: zeolity (słabo rozpowszechnione)
V.5.4. Krzemiany łańcuchowe: AUGIT: (Ca,Na,Mg,Fe2+,Al,Ti)2[(Si,Al)2O6]
DIALLAG Ca(Mg,Fe)[Si2O6]
V.5.5. Krzemiany wstęgowe: HORNBLENDA (Ca,Na)2(Fe2+,Mg)2[(OH)(Si,Al) Si2O11]2
- łyszczyki (miki): MUSKOWIT KAl2[(OH,F)2AlSi3O10]
SERYCYT KAl2[(OH,F)2AlSi3O10]
BIOTYT K(Mg,Fe2+)3[(OH,F)2AlSi3O10]
ILLIT
MONTMORILLONIT
WERMIKULIT
- minerały z grupy krzemionki (zaliczane niekiedy do tlenków)
KWARC SiO2
CHALCEDON SiO2
OPAL SiO2 x nH2O
- skalenie potasowe MIKROKLIN K[AlSi3O8]
ORTOKLAZ K[AlSi3O8]
- plagioklazy (skalenie sodowo-wapniowe)
ALBIT Na[AlSi3O8], OLIGOKLAZ, ANDEZYN, LABRADOR, BYTOWNIT, ANORTYT Ca[Al2Si2O8]
- skaleniowce (skalenoidy): LEUCYT K[AlSi2O6], NEFELIN Na[AlSiO4]